एक पुस्तक नुकतंच वाचलं. vying for alla’s vote.
पाकिस्तानच्या राजकारणाचा अभ्यास करणारं.
 जिथं धार्मिक माणसं जास्त असतात तिथले राजकीय पक्ष धर्माचा वापर, धार्मिक मूल्यं आणि प्रतिकं यांचा वापर मतं मिळवण्यासाठी करतात. ते आजवरचा इतिहास पहाता अटळ दिसतं. परंतू असा वापर अतिरेकी-दहशतवादी संघटनांना जन्म आणि अन्नपाणी देऊ शकतो हे पाकिस्तानात सिद्ध होत आहे. पाकिस्तान आज एका विभाजक रेषेवर उभा आहे. दहशतवादी विचार आणि संघटना देशाचा आणि समाजाचा ताबा घेऊन लोकशाही-मोकळेपणा संपवू शकतात. किंवा लोकशाही आणि आर्थिक गरजा यांचा परिणाम म्हणून अतिरेकी धर्मवादी संघटना वेसणीत येऊन लोकशाही चौकटीत सामावून घेतल्या जाऊ शकतात. पाकिस्तान त्या बाजूला जाईल की या बाजूला हे पुढल्या काही वर्षात सिद्ध होईल.
लोकशाहीचे नाना अर्थ लावले जातात. लोकशाही आणि सेक्युलरिझम या गोष्टी एकत्र असतात असं काही लोक मानतात. परंतू सेक्युलरिझम नव्हे तर धर्म आणि लोकशाही एकत्र नांदू शकतात असं काहींचं मत आहे. धर्म आणि सरकार यात अभेद्य भिंत असायलाच हवी असं इस्लाम आणि हिंदू विचारात मानलं जात नाही. धर्म आणि राजसत्ता यांचा संबंध तोडणारा विचार पश्चिमेत झाला, आशिया-आखाती देश इत्यादी ठिकाणी जिथं इस्लाम आणि हिंदू धर्म, परंपरा, विचार आणि संस्कृती प्रचलित आहेत तिथं पश्चिमी विचार बहुसंख्य जनतेनं मानलेला नाही.
पाकिस्तानात त्यामुळंच धर्म, लोकशाही या दोन क्षेत्रांच्या सीमांबद्दल विचार चालला आहे, इस्लामी संघटना लोकशाही मानायला तयार नाहीत. त्यांच्या मते धर्म ही गोष्ट जीवनाच्या सर्व अंगांचा विचार करणारी असल्यानं लोकशाही आणि राजसत्ता धर्मापासून वेगळी असण्याची आवश्यकता नाही. परंतू निवडणूक, संसद या गोष्टी एक तडजोड म्हणून इस्लामी संघटना स्वीकारायला तयार आहेत.
एकूणात धर्म, संस्कृती, लोकशाही, मोकळेपणा इत्यादी गोष्टींवर आशियात, धर्मप्रधान समाजात बराच विचार चालला आहे. पीपल्स पार्टी आणि नवाज मुस्लीम लीग हे दोन लोकशाहीवादी पक्ष आणि जमाते इस्लामी इत्यादी इस्लामी राजकीय संघटना आपापले अजेंडे रेटत या विषयाला तोंड फोडत आहेत.
या विषयावर वाचलेल्या पुस्तकाचा परिचय महाराष्ट्र टाईम्समधे मी करून दिला होता.
तो खालील प्रमाणं