निळू दामले

राष्ट्रपती भवनाच्या मैदानात राष्ट्रपती अश्रफ घनी ईदची प्रार्थना करत होते. शेदोनेशे माणसं साताठ रांगा करून उभी रहात होती, गुढग्यावर बसत होती. समोर एक मुल्ला लाऊड स्पीकरवर  ‘ अल्ला ‘  हो अकबर म्हणत होता. स्फोटाचा आवाज झाला. नमाज करणारी माणसं काहीच न झाल्यासारखी गुडघ्यावर बसली. दोघे जण सुटात होते, त्यांनी रिव्हॉल्वर काढली आणि ते बाहेर पडले. एक माणूस सलवार खमीज आणि जाकीट घातलेला होता. तो गोंधळला. चारी बाजूला पाहिलं. बाकीची मंडळी गुडघ्यावर होती, हा मात्र उभाच होता. पुन्हा स्फोट झाला. नमाजी शांत. आता  सेक्युरिटीचे आणखी लोक…

Read More Read More

The Assault on Truth: Boris Johnson, Donald Trump and the Emergence of a New Moral Barbarism. The Rise of Political Lying. By Peter Oborne. # प्रस्तुत पुस्तकांचे लेखक पीटर ओबोर्न ब्रिटीश पत्रकार आहेत. ब्रीटनमधल्या प्रमुख पेपरात त्यांनी ३० वर्षं  बातमीदारी केलीय. १० डाऊनिंग स्ट्रीट आणि व्हाईट हॉल या बीटवर ते राजकीय बातम्या गोळा करत असत.  त्यांचे पत्रकारीतले पहिले सहकारी आणि काहीसे गुरु म्हणजे बोरीस जॉन्सन. जॉन्सन यांच्या व्यक्तिमत्वानं आणि पत्रकारीनं ते प्रभावित झाले होते. जॉन्सन यांच्या संपादकत्वाखाली स्पेक्टेटर या पेपरात ओबोर्न…

Read More Read More

Servants. Ivan Ostrochovsky. Slovakia. 2020. बर्लीन चित्रपट महोत्सवात सर्वोत्तम दिक्दर्शक आणि सर्वोत्तम ओरिजिनल स्कोअर अशी दोन पारितोषिकं. || एक कार. रात्रीच्या काळोखात रस्त्यावरून जात असते.काही अंतर गेल्यावर एका पुलाखालच्या बोगद्याच्या तोंडाशी थांबते. दोघं जण खाली उतरतात. गाडीची डिकी उघडून पोतं वाटावं अशी वस्तू उचलून रस्त्यावर ठेवतात. त्यातला एक माणूस किती दिसतो? फक्त कंबरेबर्यंत, कोट, लटकणारा  स्टेथोस्कोप आणि खाली बूट. दृश्य संपतं. पुढलं दृश्य. घरात माणूस वॉश बेसिनमधे बूटावरचा चिखल धुताना दिसतो. अरे हे बूट तर आधीच्या दृश्यातल्या माणसाचे दिसताहेत आणि तिथं रस्त्यावर…

Read More Read More

माझ्या परिचयातले, माझे समवयीन आता फोनवर बोलतात आणि आपण आपलं दैनंदिन जीवन कसं बदललंय याच्या गोष्टी सांगतात. म्हणजे ते आता बाहेर पडत नाहीत.लग्न समारंभ आणि मयताला जात नाहीत. लग्नबाधित लोकांना फोनवरून, झूममधून शुभेच्छा देतात. एकाच्या नातवाचा वाढदिवस होता. त्यानं नातवाला झूमवरून शुभेच्छा दिल्या आणि त्यानं कापलेला केक, आपली बोटं चाटून, कल्पनेत, खाल्ला. एक मित्र आहेत. त्यांचं खाण आता मर्यादित झालंय. नियमीतपणे आणि नियमीत खातात. त्याचा मुलगा आणि सून डॉक्टर आहेत. ते दोघं जे सांगतात ते मित्र निमूट ऐकतो. मित्र कोविडच्या…

Read More Read More

नेओमी ओसाका, रोलाँ गारो (पॅरिस) टेनीस स्पर्धेच्या दुसऱ्या फेरीनंतर पत्रकारांसमोर होती. एका पत्रकारानं विचारलं ” तुला मिळणारी प्रसिद्धी,तुझं जिंकणं हे सगळं जरा अतीच होताहे असं नाही वाटत तुला?” नेओमी गप्प झाली. गळा दाटून आलाय हे दिसत होतं. तिच्या डोळ्यात अश्रू आले. पत्रकार परिषद आयोजित करणाऱ्या माणसाला तिनं विचारलं ” मी परिषद सोडून गेले तर चालेल? मला नाही पत्रकारांशी बोलायचंय.” आयोजक विचार करत होते तेवढ्यात ओसाका उठून निघूनही गेली. पत्रकारांशी बोललंच पाहिजे असा स्पर्धेचा नियम आहे. तो नेओमीनं मोडला. स्पर्धेनं तिला १५ हजार युरो दंड केला….

Read More Read More

सत्य आणि सत्ता यांना आव्हान देणारं ” वृत्तपत्र “ बेलिंग कॅट म्हणजे मांजराच्या गळ्यात घंटा बांधणं. सध्या खोट्या बातम्या, खोटी माहिती नावाचा  बोका मोकाट सुटलाय. या बोक्यापासून  सावध रहा, तो तुमचं दूधलोणी फस्त करणार आहे असं बेलिंग कॅट नावाची माध्यमसंस्था सांगतेय. खोटी माहिती प्रतिष्ठा धारण करत असताना बेलिंग कॅट खरी माहिती, इन्फर्मेशन लोकांसमोर ठेवतंय.  प्रस्तुत We Are Bellingcat: An Intelligence Agency for the People हे पुस्तक बेलिंग कॅट संघटनेने केलेले उद्योग वाचकांसमोर ठेवतं.  बेलिंग कॅटचं ध्येय, बोधवाक्य आहे, ” सत्य शोधा, तपासून पहा, प्रसार करा.” बेलिंगकॅट या संघटनेनं अॅलेक्सी नेवालनी या पुतीनना…

Read More Read More

बारा मार्च हा दिवस १० डाऊनिंग स्ट्रीटमधे, म्हणजे पंतप्राधानाच्या अधिकृत निवासाचा, धकाधकीचा होता. पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन यांचे सल्लागार, विविध खात्यांतले सनदी अधिकारी आणि जॉन्सची मैत्रिण कम पार्टनर केरी सिमंड्स अशी नाना माणसं नाना निर्णयाच्या घालमेलीत होती. कोविडनं फणा काढली होती. लशींचा पत्ता नव्हता. लॉक डाऊन करणं येवढा एकच मार्ग दिसत होता. बोरीस जॉन्सन लॉकडाऊनला तयार नव्हते. लॉक  डाऊन केला की व्यवहार थांबणार, व्यवहार थांबले की अर्थव्यवस्थेवर परिणाम होणार. तेव्हां लॉक डाउन नको, असं  जॉन्सनचं मत होतं. अगदी नेटकंच बोरिस जॉन्सन १० डाऊनिंग…

Read More Read More

ब्युटिफुल थिंग्ज ।। अमेरिकन समाजाची एकूण स्थिती आणि तिथलं राजकारण कसं (भयानक?) झालंय याचं प्रत्यंतर अनवधानानं एका ताज्या पुस्तकात घडलंय.  काल परवाच प्रसिद्ध झालेलं हे पुस्तक म्हणजे अमेरिकेचे प्रेसिडेंट जो बायडन यांचा मुलगा हंटर बायडन याच्या आठवणी. किंवा असंही म्हणावं की हे पुस्तक म्हणजे हंटर यांची कबुली आहे. पुस्तकाचं नाव आहे ब्युटिफुल थिंग्ज. हंटरचा अत्यंत प्रिय भाऊ बो यानं मरण्याच्या आधी अत्यंत व्याकुळ क्षणी घराच्या व्हरांड्यातून बाहेरचं निसर्ग सौंदर्य हंटरला दाखवलं आणि ब्युटिफूल येवढाच शब्द उच्चारला. त्यावरून हंटरनं हे शीर्षक…

Read More Read More

इस्रायल आणि पॅलेस्टाईन या दोन देशांमधे एक लघुयुद्ध  पार पडलं. इस्रायलची सुमारे २० माणसं मेली. २२० पेक्षा अधिक पॅलेस्टिनी इस्रायलच्या क्षेपणास्त्रांचा बळी ठरले. गाझा दाट वस्तीचा प्रदेश आहे. एक इमारत जमीनदोस्त होते तेव्हां पाच पन्नास माणसं मरतात. त्यामुळं पॅलेस्टाईनमधे २२० माणसं मरणं ही गोष्ट नित्याची अपेक्षीत आहे.   इस्रायलच्या दक्षिण भागात गाझातून सोडलेली रॉकेटं पोचणं आणि तिथल्या इमारती उध्वस्थ होणं ही घटना पहिल्यांदाच घडली आहे. गाझामधून किंवा लेबनॉनमधून आलेली रॉकेटं हवेतल्या हवेतच छेदण्याची यंत्रणा इस्रायलकडं असूनही काही रॉकेटं इस्रायलमधे पोचणं ही घटना…

Read More Read More

Doom: The Politics of Catastrophe Niall Ferguson ।। नियाल फर्ग्युसन यांचं डूम, पॉलिटिक्स ऑफ कॅटॅस्ट्रॉफी, हे पुस्तक कोविड आणि राजकारण या विषयावर आहे. पुस्तकाच्या मुखपृष्ठावर एक माणूस गोल्फ खेळताना दिसतो, पार्श्वभूमीवर भीषण आग दिसते. गोल्फ खेळणारा माणूस म्हटलं की अलीकडं डोनल्ड ट्रंप यांची छबी डोळ्यासमोर येते. कोविडचं संकट दररोज हजारो माणसांना मारत होतं तेव्हां खरोखरच ट्रंप गोल्फ खेळत असत. रोम जळत असताना नीरो फीडल वाजवत होता असं म्हणतात तसंच हे गोल्फ. भीषण समस्या राजकारणी लोकांना सोडवता आली नाही, ते आपल्याच…

Read More Read More