निळू दामले

ब्रीटनच्या आरोग्यमंत्री व्हिक्टोरिया ॲटकिन्स पार्लमेंटात म्हणाल्या की  ब्रिटीश माणसाचा लठ्ठपणा (ओबेसिटी) ही एक फार चिंताजनक समस्या झालीय आणि त्यावर तातडीनं काही तरी करायला हवं. ब्रीटनमधल्या ४० टक्के लोकांचं वजन धोक्याची पातळी ओलांडून वर गेलंय आणि २४ टक्के माणसं गलेलठ्ठ (ओबेस) झालीत. सरकारला चिंता वाटणं साहजिक आहे. वजन वाढलं की मधुमेह, रक्तदाब हे आजार जडतात, हृदयावर ताण पडतो. मधुमेह – रक्तदाब शरीरातल्या इतर व्यवस्थांवर आक्रमण करतात, त्या व्यवस्था बिघडवतात. आंधळेपणा आणि पक्षाघात हे हादरवणारे झटके त्यातून संभवतात. जाड्या लोकांचं वजन आणि…

Read More Read More

२०२४ हे निवडणुकांचं वर्षं आहे. जगातल्या ६० देशात निवडणुका होणार आहेत. ४ अब्ज माणसं मतदान करतील. जगात सुमारे ७.५ अब्ज माणसं आहेत. त्यातली अर्धी म्हणजे ४ अब्ज माणसं २०२४ मधे मतदान करतील.  वर्षाची सुरवात होत असतानाच बांगला देश आणि तैवान या दोन देशातल्या निवडणुका पार पडल्यात.  बांगला देशात  पंतप्रधान शेख हसीना पाचव्या वेळी निवडून आल्या आहेत.  ही निवडणूक वादग्रस्त होती. शेख हसीना यांनी निवडणुकीपूर्वी राजिनामा द्यावा, त्यांचं सरकार असताना निवडणुका होऊ नयेत, निवडणुका निःपक्षपाती पद्धतीनं घेतल्या जाव्यात अशी मागणी विरोधी…

Read More Read More

अमेरिकेचे परदेश मंत्री अँथनी ब्लिंकन अडीच महिन्याच्या काळात सहाव्यांदा मध्यपूर्वेच्या दौऱ्यावर रवाना झाले. तुर्की, जॉर्डन, इजिप्त, सौदी अरेबिया इत्यादी देशांमधे पटापट जाऊन ते इसरायलकडे निघाले.गाझा युद्ध हा त्यांचा अजेंडा. त्यांचं एक स्वतंत्र विमान. त्यात त्यांचा प्रचंड स्टाफ. बहुदा विमानात त्यांची कारही.  ब्लिंकन यांचा दौरा अधिकृत होता. त्यांचे विमानात बसतांना, विमानतळावर उतरतांना फोटो प्रसिद्ध झाले. दौऱ्यात त्यांच्या सोबत अमेरिकेतल्या मोठ्या पेपरांचे बातमीदारही होते. ब्लिंकन विमानात आणि दौऱ्यात ठिकठिकाणी पत्रकारांना ब्रीफिंग करत होते. ब्रीफिंगमधे अट अशी असते की ते जे सांगतील ते…

Read More Read More

माएस्ट्रो लिओनार्ड बेर्नस्टाईन (१९१८-१९९०) हे युरोपातलं एक नामांकित व्यक्तिमत्व होतं. माएस्ट्रो हा बेर्नस्टाईनचा  जीवनपट आहे.  बेर्नस्टाईननं (लेनी) जेएफ केनेडींच्या स्मृतीप्रीत्यर्थ आणि बर्लीन भिंत कोसळल्याचा आनंद व्यक्त करण्यासाठी संगित रचना केल्या. त्यानं बीथोवन, शास्कोटोविच इत्यादींच्या रचना कंडक्ट केल्या. त्यानं विश्वशाळेत संगित शिकवलं आणि टीव्हीवर संगिताचे कार्यक्रम केले. हे सर्व सांगितिक उद्योग करत असतानाच तो वियेतनाम युद्धाला विरोध करण्यासाठी रस्त्यावर उतरला, मानवी अधिकारावरच्या आक्रमणांचा विरोध केला. कंडक्टर आजारी पडल्यामुळं आयत्या वेळी काही तासांच्या नोटिशीत, तयारी न करता, लेनीला एक कार्यक्रम कंडक्ट करावा…

Read More Read More

३० नोव्हेंबर २३ रोजी पर्यावरण रक्षण परिषदेसाठी जगभरातली ८० हजार माणसं दुबईत गेली. ही माणसं साधीसुधी नव्हती. कोणी तेल कंपनीचा मालक. कोणी कुठल्याशा देशाचा अर्थमंत्री. कोणी कुठल्याशा बँकेचा चेअरमन. कोणी झेंडाझोळी घेऊन निदर्शनं करणारा. या लोकांसाठी एक छोटं शहरच दुबईनं उभारलं होतं. रहाणं, मौज, कॉन्फरन्सेस, खाजगी वाटाघाटी. जागोजागी स्विमिंग पूल. दारू मिळेल पण ती तुमच्या हॉटेलात, अगदी खाजगीत. दुबई अशी शहरं उभी करते.नंतर त्या शहरांचं काय होतं कुणास ठाऊक. वर्ल्ड कप, ऑलिंपिक, अशा जागतीक गोष्टीसाठी दुबई कायम तयार असते. परिषदेतली…

Read More Read More

एका प्रतिभावान दिक्दर्शकानं दुसऱ्या प्रतिभावान दिक्दर्शकाची मुलाखत घ्यायची ही कल्पना कशी आहे? तीही पूर्वकल्पना देऊन. तीही खूप तयारी करून. तीही कित्येक दिवस. तसं घडलंय. फ्रान्सवा त्रुफॉनं आल्फ्रेड हिचकॉकची मुलाखत घेतलीय. त्याचं पुस्तक झालं. त्या पुस्तकाच्या आवृत्या निघाल्या.  मुलाखत १९६२ साली घेतली. संपादित व्हायला १९६६ साल उजाडलं. १९६७ साली पुस्तक प्रसिद्ध झालं. हिचकॉकच्या मृत्यूनंतर या पुस्तकात भर घालून १९८० साली पुस्तक नव्यानं प्रसिद्ध झालं. चित्रपट या विषयावरचं एक सर्वोत्कृष्ट पुस्तक असं या पुस्तकाचं वर्णन करतात. हिचकॉक १९५७ साली त्याच्या पस्तिसाव्या फिल्मच्या…

Read More Read More

संता बाजार अमेरिकेतल्या (जगातल्याही कित्येक देशातली)  ख्रिस्ती घरातली मुलं २५ डिसेंबरची वाट पहात असतात. त्या दिवशी ती सकाळी उठून कोपऱ्यात ठेवलेल्या ख्रिसमस ट्रीकडं जातात.  झाडाला खोके लटकावलेले असतात. खोक्यात वस्तू असतात. मुलं फतकल मारून बसतात. एक खोका उघडतात. आनंदानं चित्कारतात. दुसरा खोका उघडतात. आनंद. मुलाभोवती वस्तूंचा जलाशय तयार होतो.   रात्री म्हणे सांता क्लॉज येऊन गेलेला असतो. त्याच्याकडं प्रत्येक मुलाचा इतिहास नोंदलेला असतो. मुलानं गेल्या वर्षभरात किती सत्कृत्यं केली?  आईबापांचं ऐकलं? नीट अभ्यास केला? सकाळी तोंड नीट धुतलं? भाज्या, गाजर,…

Read More Read More

माँक अँड द गन माँक अँड द गन या चित्रपटाला मुंबईतल्या मामी महोत्सवात उत्कृष्ट चित्रपटाचं बक्षीस मिळालंय; ऑस्करच्या स्पर्धेतही तो चित्रपट आहे. तुम्ही कधी गेला आहात भूतानमधे? जरूर जा.  जगातला सर्वात स्वच्छ देश. प्रदुषण नाही. अख्ख्या देशात सिगारेट प्यायला परवानगी नाही. दारू नाही. बंदुक सापडली तर कित्येक महिने तुरुंगवास. आपण भारतीय असू की अमेरिकन, भूतानमधे गेलं की प्रकृती बिघडण्याची शक्यता. इतक्या स्वच्छ आणि नीरव वातावरणात रहायची आपल्या शरीराला आणि मेंदूला सवयच नाही. अशा भूतानात आपण दी माँक अँड दी गन…

Read More Read More

२३ जून २०२३. नरेंद्र मोदी वॉशिंग्टन विमानतळावर उतरले. अमेरिकन सरकारनं त्यांना अधिकृत आमंत्रण दिलं होतं. मोदी प्रेसिडेंट बायडन यांच्याशी चर्चावाटाघाटी करणार होते, अमेरिकन संसदेच्या दोन्ही सभागृहांच्या संयुक्त बैठकीसमोर ते भाषण करणार होते. हे आमंत्रण आणि घटना विशेष आहे असं माध्यमांत प्रसिद्ध झालं. प्रेसिडेंट बायडन व्यक्तिशः विमानतळावर पोचले आणि त्यांनी मिठी मारून मोदी यांचं स्वागत केलं. नंतर मोदी आणि बायडन यांच्यात दीर्घ चर्चा झाल्या, काही चर्च केवळ दोघांच्यात झाल्या. दोघांनाही इंग्रजी येत असल्यानं दुभाषाची आवश्यकता नव्हती. दौऱ्यावर निघण्याआधी अमेरिकेतला कार्यक्रम ठरलेला…

Read More Read More

फोल्जर्स या प्रकाशन संस्थेनं शेक्सपियरचं विंटर्स टेल या नाटकाची सटीक संहिता नव्यानं प्रसिद्ध केलीय. शेक्सपियर इंग्रज होता. कवी होता, नाटककार होता. १५८९ ते १६१३ या काळात त्याची बहुतांश नाटकं रंगमंचावर आली.त्याची एकूण नाटकं ३८. जगात अशी एकही भाषा नाही जिच्यात शेक्सपियरचं भाषांतर झालेलं नाही. शेक्सपियरचं एक तरी नाटक आपण मंचावर आणलं पाहिजे असं प्रत्येक दिक्दर्शकाला वाटतं. शेक्सपियरच्या एका तरी नाटकात आपण भूमिका करावी असं प्रत्येक नटाला वाटतं. शेक्सपियरच्या नाटकांवरून, त्यातल्या कथानकांवरून जगातल्या मास्टर दिक्दर्शकांनी सिनेमे केलेत. आताशा काय झालंय की…

Read More Read More